Binnen gezinshuizen worden dagelijks beslissingen genomen die invloed hebben op het leven van kinderen en jongeren. Sommige van deze beslissingen gaan over de ‘alledaagse’ zaken in het gezinshuis (zoals eten, slapen, regels en routine, etc.), terwijl andere beslissingen meer gaan over hoe het met de jeugdige gaat – nu en in de toekomst (bijv. over de therapie die een jeugdige krijgt, over het leven na 18+, of over het contact met mensen die voor hem/haar/hun belangrijk zijn).
Vanuit zowel de praktijk en vanuit onderzoek weten we dat het voor kinderen en jongeren belangrijk is om invloed te hebben op de beslissingen die gaan over hun leven. We weten ook dat het soms best een puzzel kan zijn hoe kinderen en jongeren op een goede manier betrokken kunnen worden bij de beslissingen die hen raken. Om gezinshuisprofessionals te ondersteunen bij het nemen van beslissingen samen met jeugdigen, zijn verschillende toolkits en methodieken beschikbaar. Hieronder gaan we in op een aantal van deze methodieken en toolkits.
Toolkit ‘Het beste besluit’
Vanuit de Kinderombudsman (KOM) is er een toolkit ‘Het Beste Besluit’ ontwikkeld voor iedereen die beroepsmatig beslissingen neemt over jeugdigen. Deze toolkit helpt om als gezinshuisprofessional een zorgvuldige, systematische en complete belangenafweging te maken en zo de beste beslissing te nemen voor de jeugdige. In vier stappen (zie figuur 1) worden de belangen van het kind en andere belangen in kaart gebracht, worden deze belangen gewogen en wordt het besluit genomen en uitgelegd. Er zijn diverse hulpmiddelen ontwikkeld die gezinshuisprofessionals kunnen gebruiken, zoals het stappenplan, een vragenlijst voor kinderen en jongeren en een checklist waar zij zelf kunnen checken of er rekening gehouden wordt met wat voor hen belangrijk is.
Cornerstones heeft meegewerkt aan de pilot van de Kinderombudsman, waarbij wij als organisatie de toolkit het ‘beste besluit’ in de praktijk hebben uitgeprobeerd. Wil je meer weten over hoe wij het ‘beste besluit’ als organisatie in de praktijk brengen? Neem dan contact met ons op!
De Bram-tool
De Bram-tool is een digitale ondersteuningstool om jeugdhulpprofessionals te ondersteunen bij het nemen van gezamenlijke beslissingen in de jeugdhulpverlening. De Bram-tool is ontwikkeld door de Avans Hogeschool, Tranzo Wetenschappelijk centrum en MOSQUITO Concept & Strategie.
Het doel van de Bram-tool (zie figuur 2) is om transparant en onderbouwd te werken en samen met jeugdigen (en ouders) passende keuzes te maken in het hulpverleningsproces. De tool bestaat zowel uit een portal naar landelijk beschikbare hulpmiddelen en een reflectietool die ingezet kan worden tijdens intervisie.
Richtlijnen ‘samen met ouders en jeugdigen beslissen over passende hulp’
De richtlijn ‘Samen met ouders en jeugdigen beslissen over passende hulp’ is een van de richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming. Deze richtlijn gaat in op het proces van beoordelen en beslissen over hulp bij vragen en problemen in de opvoeding en ontwikkeling van jeugdigen. De richtlijn ‘Samen met ouders en jeugdigen beslissen over passende hulp’ is onlangs herzien (2022). Naast de complete richtlijn, is er een onderbouwing, zijn er werkkaarten, en informatie voor ouders.
Speciaal voor jongeren hebben Stichting Alexander en Kuseema in opdracht van de Richtlijnen Jeugdhulp en Jeugdbescherming een hulpmap gemaakt speciaal voor jeugdigen, die zij zelf kunnen gebruiken in gesprekken met professionals.
